1. Mijn meisje

Ik geloof niet in toeval. Zet net de tv aan en zonder te weten waar ik naar kijk start Stef Bos met zingen. Hij  zingt wat ik wil zingen. Mijn hart opent zich langzaamaan en stukje bij beetje, Jos vindt haar plek en aait mijn onrust liefdevol weg, maar Stef zingt de woorden die ik mee zal dragen in de rest van mijn leven. Waar bleef toch dat kleine vrolijke huppelmeisje van ooit? Afgelopen maanden praatte ik veel met mensen om me heen over Joska. Dat was fijn. Ik praat graag over haar. Vergeet haar niet. Vergeet mij niet. Waarom zou ik wel over mijn andere twee kinderen mogen praten en niet over haar? Zo krijgt ze in mijn bestaan de plek die ze verdient. Maar ja, niet iedereen wil en kan er over praten. Of is niet in de stemming. Ik snap het heus. Ben inmiddels begonnen met het schrijven van een boek, want woorden zijn bevrijdend, maar nieuwe woorden voor een blog heb ik niet kunnen vinden, dus ik deel het 'Lied van de moeder' van Stef. De versie die hij zong zojui...

Wat fijn dat er mensen opstaan die me na het lezen van mijn laatste blog gelijk een hart onder de riem steken door een lief berichtje te sturen, de moeite nemen in de auto te stappen en me op te zoeken of me een heerlijke warme trui te geven voor het kouder wordende huis waarin ik woon. Ik ben niet alleen. Er zijn mensen die het niet moeilijk vinden om wat te zeggen of wat te doen. Die er ineens zomaar zijn. In welke staat ik me ook bevind me warmte en bijzijn geven. Ik voelde dat mijn muurtjes hoger werden en het werd blijkbaar opgemerkt. Mijn muurtjes waren me afgelopen jaar ook vaak heilig. Ik moest echt zelf door deze periode heen. Maar muurtjes zijn in de kern niet waar ik me normaliter achter verschuil. Onverwachte gesprekken de laatste twee weken attendeerden me op het feit dat ik moet blijven praten. Dat dát is wat mijn hart ruimte geeft. Dat ik wel degelijk een ‘mensen-mens’ ben. Onzekerheid over wie ik ben en dat mensen niet zitten te wachten op moeilijke gesp...

Soms voel ik me ineens verdrietig omdat ik me goed voel. Ik snap mezelf niet, ik snap Joska te veel, de wereld is veranderd en tegelijk ben ik dezelfde. Er zijn mensen waar een aardverschuiving nodig is om inzichten te krijgen. Ik hoor daar niet bij. Nam toch wel veel levenstouwtjes in eigen handen, gekoppeld aan de mogelijkheden die er waren. Misschien is dat juist nu niet anders, terwijl het praktisch gezien natuurlijk heel erg anders verlopen ís. Ik heb geen draad op gepakt, ben stil gaan zitten en staan, ook in die volgorde denk ik en zocht de natuur op. Wanneer ik terugblik naar afgelopen jaar ben ik verbaasd waar ik nu ben. Mijn lieve Jos is dood en ik kan me weer blij voelen, gelúkkig zelfs soms, ik zie weer toekomst, word enthousiast van plannetjes maken en ga nieuwe uitdagingen aan. Dat maakt me momenteel juist verdrietig. Gek hè? Kort samengevat heeft mijn leven stil gestaan, is de post een redding geweest, hebben de polders van Dordrecht mij de letterlijke r...

Daar zit ik dan weer. In het ‘kamertje van Joska’. Net terug van vakantie. Een vakantie, die anders was dan andere jaren. Korter ook en met een andere reden. We besloten de vakantie af te maken zoals deze vorig jaar bedoeld was en daar wat daagjes aan vast te plakken. Er is een jaar voorbij… Een maand geleden was ik op een afscheidsbijeenkomst op de school waar ik gewerkt heb. Een oud-collega-vriend vroeg me hoe het met me ging. Ik zei ‘ik voel me goed’. We kregen een gesprek over hoe dat feitelijk in hémelsnaam mogelijk is. Je hebt een kind verloren. Moet je dan niet kapot gaan aan verdriet? Hoe kan je je goed voelen, ook al zou dat een momentopname zijn? Een andere collega verloor een paar jaar geleden haar partner plotseling. Na een tijd lang zonder iemand te leven had ze sinds twee jaar een hele fijne nieuwe relatie. Op die bijeenkomst vertelde ze me dat ook hij overleden was een paar weken daarvoor. ‘Niet nog eens!’ Het kapotgaan van verdriet en het niet...

‘Maham…. dat dóe je toch niet?!’ Mijn kinderen vinden het maar niks als ik een kindje op straat aanspreek om te zeggen dat hij zijn ijspapiertje niet op de grond moet gooien, maar in de prullenbak. ‘Jij kent ook veel mensen, hè?’ Joska merkt dat op als we saampjes in Schiedam door de stad lopen. Gearmd met mijn meisje zwaai ik hier en daar en rechts en links. ‘Pffff….. jij moet ook echt álles zeggen, zeg! Je kent hem toch helemaal niet?’ Dat die wildvreemde er tof uitziet met die stoere pet zeg ik, ja. Ik kan me zo ontzettend voorstellen dat ik een irritante moeder ben voor een puber. Ik doe in hun ogen dingen die je gewoonweg niet doet. En ik deed ze wel. Ik vind het fijn en belangrijk om mooie, fijne of opvallende dingen die ik zie in de grijze buitenwereld te benoemen. Met een glimlach en een vriendelijk woord een plaatselijk zonnetje te laten schijnen. De aarde schoonhouden doe je met z’n allen. Het is echt niet erg om vooral jonge onbekenden te wijzen op een ...

Pffff… Dat is fijn. Het herstel gaat sneller. Het gevoel van eenzaamheid en leegte was hetzelfde als na 9 augustus vorig jaar, maar ik herstel sneller. Dat is wel echt fijn. In de week ná 30 mei voelde ik weer veel onrust over hoe verder en vooral waaróm, werd ik opgeslokt door activiteiten die moeten, terwijl ik heen en weer geslingerd werd door de tegenstrijdige gevoelens om tijd genoeg te willen hebben voor de tranen die komen en het weer oppakken van het leven. Vorig jaar besloot ik op basis van deze gevoelens een stuk van het Pieterpad te lopen. De eerste dagen na Hemelvaart schoot deze optie weer door mijn systeem: Er móet íets! Maar misschien moet er juist niets... Dit is het weer: erdoorheen en diep voelen. De pijn voelen en de erkenning geven die het verdient. Ik pak mijn penselen in mijn hand, kijk naar het doek waar ik mee bezig was in september vorig jaar en voel in welke kleuren ik mijn kwast moet dopen. Ik had een onverwacht mooi gesprek met iemand over J...

Op 30 mei 2019 zou Joska 17 jaar worden. Op 30 mei 2019 strooien we Joska uit in Hollandsche Rading, op het plekje in het bos, bij Bailey, waar ze het liefste was. Op 30 mei 2019 is het Hemelvaart. Vaar wel, mijn liefste dochter. Het is 31 mei 2019. Ik loop mijn postronde in een wezenloze stand. Begrijp absoluut niet waarom ik post móet lopen. Ik voel me leeg, eenzaam en verdrietig. Gisteren was mooi en warm en precies zoals ik het wilde voor Joska. Ik hoorde dat de woorden die ik zei bij het samenzijn na het uitstrooien veel mensen geholpen heeft. Ze kunnen het meer afsluiten en dankten ons voor de middag. Dat is natuurlijk heel fijn om te horen en ik ben later in de week, wanneer ik alle indrukken heb kunnen laten inklinken, heus dankbaar, maar nu voel ik me leeg, eenzaam en verdrietig. Joska moet gewoon terug! Niks uitstrooien. Wie strooit nou zijn dochter uit? Op ‘oh zo’n mooie plek’. Ja. Wat heb ik er aan?! Ik loop traag, hoofd naar beneden, absoluut geen ...

Op 30 mei is het zover: Joska zou jarig zijn. Ze zou 17 jaar worden. Mijn meisje. Vroeger maakte ik altijd erg veel foto's en nu ben ik daar extra blij om. Ik bekijk mijn Joskaatje in alle leeftijden en zie wat we allemaal gedaan hebben in haar en ons leven. Legio warme herinneringen passeren mijn geheugen. Van kruimeltje net uit mijn buik, via een dreumes met grote verbaasde ogen en vuurrode wangen, een ondernemende peuter met veel lol, energie en creativiteit, naar een schoolgaand meiske dat snel, accuraat, pienter was met een sterk eigen mening en inspirerende ideeën. In een rapport van de Montessorischool, waar meerdere leerjaren bij elkaar in de klas zitten, lees ik onder andere dat ze de jongere kinderen graag tot hulp is en daarin veel geduld heeft. Ook lees ik dat ze bij leeftijdsgenoten conflicten veroorzaakt. Het is een meisje dat al snel weet wat ze wil, waar ze voor staat en dat ook uit en dat wordt niet altijd begrepen door haar leeftijdsgenoten. ''...

‘Je mag gaan liggen op de tafel als je er klaar voor bent, Anusch.’, zegt ze rustig tegen me. Ik ben er klaar voor. We hebben wat gepraat over mijn hart dat op slot is, de wisselingen in emoties, de vreemde onwerkelijke dimensie waarin ik terecht ben gekomen en ik wil graag liggen op de tafel en begeleid worden door de handen van Frouke. Frouke Loopik is in eerste plaats een vriendin. Een vriendin die een opleiding ‘Lichaamsgericht Coachen’ gedaan heeft en in haar opleidingstijd een proefkonijn zocht. Ik heb redelijk wat ervaring met therapeuten en zij is de eerste en de enige die mij met een aantal confronterende, maar doeltreffende sessies in 2016/2017 volledig in mijn kracht heeft weten te zetten. Ik heb haar manier van werken en haar intuïviteit hoog staan door mijn eerdere persoonlijke ervaringen met haar. Het vinden van een therapie en een therapeut waar je écht iets mee kan is een grote zoektocht. Nooit vond ik wat ik echt zocht: vertrouwen op alles wat ik voelde,...

‘Het gaat in golfbewegingen’ is een cliché-uitspraak. Ik houd niet van cliché-uitspraken, want elk mens is toch uniek? Elke situatie is toch anders? Maar ik moet toegeven dat cliché-uitspraken ook wel vaak waar zijn. Golfbewegingen in gevoel, golfbewegingen in plannen maken. Wanneer ik mijn agenda erbij zou nemen zou ik ontdekken dat het sombere gevoel dat in mij huist in golfbewegingen gaat. Soms weet ik het een aantal weken totaal niet meer, soms komen de plannetjes die Rob en ik aan het maken zijn weer langzaam aan de horizon en zie ik weer wat ik ga doen. Ooit, als mijn kinderen oud genoeg zijn en hun plekje in de wereld hebben gevonden, ga ik naar Spanje. Een huisje aan de zee, met de warmte van de zon op mijn gezicht. Absoluut geen idee hoe ik dat ga bewerkstelligen, maar dat ik niet voor altijd in Schiedam blijf is al jaren duidelijk. En mijn kinderen zijn daarvan op de hoogte. Ze noemen mij altijd ‘de robuuste Hongaarse vrouw’ en weten dat ik vooral het leve...